Karaciğer Kanseri

Karaciğer kanserinin en sık görülen tipi hepatoselüler kanserdir (HCC) ve dünyadaki karaciğer kanserleri vakalarının yaklaşık %75-85’ini bu kanser tipi oluşturur. HCC, tüm kanser türleri arasında dünyada 6. en sık görülen kanser türüdür ve kansere bağlı ölümlerin içerisinde 4. sırada yer alır. Görülme sıklığı, Doğu Asya ve Afrika gibi özellikle gelişmekte olan ülkelerde daha yüksektir; büyük oranda Hepatit B ve C enfeksiyonlarının sık rastlandığı ülkelerde görülmektedir.

• Kronik viral hepatit: Kronik hepatit B ve C enfeksiyonları HCC için önde gelen risk faktörlerini oluşturmaktadır. Bu enfeksiyonlar karaciğer hasarına neden olur ve siroza kadar ilerleyebilir. Bu durum HCC gelişme riskini artırır. 

• Siroz: Sıklıkla kronik alkol tüketimi, alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD) ve viral hepatitler nedeniyle görülen siroz, HCC görülme riskini önemli derecede artırır. 

• Hepatotoksik ajanlara maruziyet: Aflatoksin ve vinil klorid gibi kimyasal maddelere maruziyet HCC için önemli risk faktörleri arasındadır.  

• Metabolik hastalıklar: Alkol dışı yağlı karaciğer hastalığı (NAFLD), obezite ve diyabet bu kategoriye giren risk faktörleri arasında sayılabilir. 

Genetik faktörler: Herediter hemokromatozis ve Alfa-1 antitripsin eksikliği önemli predispozan faktörler arasındadır.

Ultrason, bilgisayarlı tomografi ve MR karaciğer tümörlerinin saptanmasında kullanılan görüntüleme yöntemleri olarak sıralanabilir. Bunun yanı sıra kanda alfa fetoprotein (AFP) seviyesinin ölçümlenmesi önemli bir biyobelirteçtir. Erken evre ve siroza bağlı gelişen karaciğer kanseri tedavisinde küratif tedavi yöntemi, karaciğer transplantasyonudur. Bunun söz konusu olmadığı durumda, hastanın tümörü lokalize ve karaciğer fonksiyonları iyi halde ise cerrahi rezeksiyon yapılabilir. Bunun yanı sıra ablasyon, transarteriyel kemoembolizasyon ya da transarteriyel radyoembolizasyon yöntemleri de kullanılmaktadır. İleri evre HCC hastalarında ise hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapiler önemli tedavi ajanları arasındadır.

Referanslar

1. Forner, A., Reig, M., & Bruix, J. (2018). Hepatocellular carcinoma. The Lancet, 391(10127), 1301-1314. 

2. Singal, A. G., El-Serag, H. B., & Hepatocellular Carcinoma From Epidemiology to Prevention: Translating Knowledge into Practice. Clinical Gastroenterology and Hepatology, 13(12), 2140-2151. 

3. European Association for the Study of the Liver. (2018). EASL Clinical Practice Guidelines: Management of hepatocellular carcinoma. Journal of Hepatology, 69(1), 182-236. 

4. Bruix, J., & Sherman, M. (2011). Management of hepatocellular carcinoma: an update. Hepatology, 53(3), 1020-1022.